การเดินทางด้วยรถไฟ สำหรับผมแล้ว คือการเดินทางที่อภิรมย์มากที่สุด เเม้รถไฟจะไม่ได้มอบความเร็วเทียบเท่ากับเครื่องบิน เเต่รถไฟสามารถมอบประสบการณ์การท่องเที่ยวด้วยวิวสองข้างทางที่สวยงามที่สุดให้แก่นักเดินทางได้
เมื่อพูดถึงรถไฟ ก็จะอดคิดถึงญี่ปุ่นไม่ได้ ประเทศญี่ปุ่นคือหนึ่งในประเทศที่มีระบบรางดีที่สุดในโลก หลายครั้งที่ได้ไปเที่ยว ผมมักจะเลือกเดินทางด้วยรถไฟมากกว่าเช่ารถเสมอ นอกจากระบบรางที่ครอบคลุมทุกพื้นที่ทั่วประเทศเเล้ว ความสนุกอีกอย่างหนึ่งในการนั่งรถไฟในญี่ปุ่นคือ ประสบการณ์การเดินทางด้วย ชินคันเซ็น (Shinkansen)
การเดินทางด้วยรถไฟชินคันเซ็น ครอบคลุมตั้งเเต่ใต้สุดของประเทศอย่าง Kagoshima ไปจนถึงเหนือสุดของประเทศอย่าง Shin-Hakodate มีสถานีศูนย์กลางอยู่ในเมืองโตเกียว โดยชินคันเซ็นจะมีทั้งหมด 9 สาย
1. Tokaido Shinkansen
โทไกโดชินคันเซ็น คือสายรถไฟที่มีการใช้งานอย่างคับคั่งมากที่สุดเนื่องจากเชื่อมต่อ 4 เมืองใหญ่ของญี่ปุ่นอย่าง โตเกียว-โยโกฮาม่า-นาโกย่า-โอซาก้า (ผ่านภูเขาไฟฟูจิด้วย)
รถไฟในสายนี้ประกอบไปด้วย 1. Nozomi 2. Hikari 3. Kodama โดยใช้รถไฟ Shinkansen N700 Series ของบริษัท Hitachi ซึ่งสามารถทำความเร็วได้สูงสุดในเส้นทางนี้ถึง 285 กิโลเมตรต่อชั่วโมง (เฉพาะ Nozomi ที่จอดเฉพาะสถานีในเมืองใหญ่) นั่นทำให้การเดินทางจากโตเกียวสู่โอซาก้า ใช้เวลาเพียงแค่ 2.30 ชั่วโมงเท่านั้นเอง
ชินคันเซ็นสายนี้นับว่าสำคัญมากสำหรับนักท่องเที่ยวที่วางแผนจะเที่ยวทั้งโตเกียวและโอซาก้าโดยไม่อยากเดินทางด้วยเครื่องบิน
2. Sanyo Shinkansen
ซันโยชินคันเซ็น คือสายรถไฟต่อเนื่องมาจาก Tokaido Shinkansen เชื่อมต่อระหว่าง โอซาก้า-ฟุกุโอกะ รวมถึงผ่านเมืองใหญ่อย่างโกเบ และ ฮิโรชิม่า อีกด้วย
รถไฟในสายนี้ประกอบไปด้วย 1. Nozomi 2. Hikari 3. Kodama 4. Mizuho 5. Sakura โดยใช้รถไฟ Shinkansen N700 Series สำหรับ Nozimi, Hikari, Kodama และ Shinkansen N700-7000/8000 Series สำหรับ Mizuho และ Sakura ซึ่งทั้ง 2 รุ่นมาจากบริษัท Hitachi สามารถทำความเร็วได้สูงสุดในเส้นทางนี้ได้ถึง 300 กิโลเมตรต่อชั่วโมง (เฉพาะ Nozomi ระหว่าง โอซาก้า-โกเบ)
3. Tohoku Shinkansen
โทโฮคุชินคันเซ็น เป็นสายรถไฟที่เชื่อมต่อโตเกียวสู่ภูมิภาคโทโฮคุ โดยสถานีปลายทางอยู่ที่จังหวัดอาโอโมริ นอกจากนี้ยังมีชินคันเซ็นเเยกอีก 2 สายไปจังหวัดอากิตะ (Akita Shinkansen) และจังหวัดยามากาตะ (Yamagata Shinkansen)
ภูมิภาคนี้นับว่าเป็นสถานที่ท่องเที่ยวสายธรรมชาติที่สวยเป็นอันดับต้น ๆ ของญี่ปุ่น ภูมิประเทศรอบล้อมไปด้วยภูเขา ส่วนอากาศก็บริสุทธิ์อย่างหาที่เปรียบไม่ได้ (ค่า PM 0)
แต่ละจังหวัดในภูมิภาคนี้ก็มีเอกลักษณ์ที่โดดเด่นแตกต่างกันไป เช่น อาโอโมริเด่นเรื่องแอปเปิล ยามากาตะเด่นเรื่องภูเขาและองุ่น เซนไดเป็น Shopping Destination ของภูมิภาค รวมถึงยังมีจังหวัดอื่นที่น่าสนใจเช่น อากิตะ อิวาเตะ และ ฟุกุชิมะ
รถไฟในสายนี้ประกอบไปด้วย 1. Hayabusa 2. Komachi 3. Hayate 4. Yamabiko 5. Nasuno 6. Tsubasa โดยใช้รถไฟ Shinkansen E2, E3, E5, E6, H5 Series ของบริษัท Hitachi
ชินคันเซ็นสายนี้ใช้รถไฟหลากหลายดีไซน์ ที่โดดเด่นสุดคงไม่พ้นรถไฟสีเขียว Hayabusa (ตามภาพ) รุ่น E5 Series ทำความเร็วสูงสุด 320 กิโลเมตรต่อชั่วโมง และบางครั้ง Hayabusa จะวิ่งพ่วงกับ Komachi ก่อนจะไปเเยกสายกันที่สถานีโมริโอกะ (Komachi แยกต่อไปอากิตะ)
สำหรับนักท่องเที่ยวที่ใช้รถไฟสายนี้เป็นหลัก แนะนำให้ซื้อ JR East Pass (Tohoku Area) ในราคาประมาณ 5,000 บาท ซึ่งสามารถใช้เดินทางด้วยรถไฟชินคันเซ็นแบบไม่จำกัดในระยะเวลา 5 วันแบบยืดหยุ่น (ไม่นับวันต่อเนื่อง)
4. Akita Shinkansen
อากิตะชินคันเซ็น คือรถไฟสายโทโฮคุที่เเยกและไปสุดที่สถานีปลายทางในจังหวัดอากิตะ (จังหวัดต้นกำเนิดของสุนัขสายพันธุ์ญี่ปุ่นที่โด่งดัง)
รถไฟในสายนี้ประกอบไปด้วยรถรุ่นเดียวคือ Komachi หรือรู้จักกันในชื่อ “Super Komachi” โดยใช้รถไฟ Shinkansen E6 Series รถ Komachi จะต่อพ่วงไปกับ Hayabusa ก่อนจะไปเเยกสายที่สถานีโมริโอกะเพื่อไปจังหวัดอากิตะต่อไป
Komachi สามารถทำความเร็วได้สูงสุดถึง 320 กิโลเมตรต่อชั่วโมงเมื่อต่อพ่วงกับ Hayabusa เเละเมื่อแยกตัวออกไปจังหวัดอากิตะจะทำความเร็วสูงสุดอยู่ที่ 130 กิโลเมตรต่อชั่วโมงเท่านั้น
*เหตุผลที่เรียกว่า “Super Komachi” เพราะเมื่อพ่วงกับ Hayabusa เเล้วจะทำความเร็วได้สูงมาก
5. Yamagata Shinkansen
ยามากาตะชินคันเซ็นที่ดีไซน์เหมือนหลุดออกมาจากอนิเมหุ่นยนต์นี้ มีเส้นทางระหว่างโตเกียวกับจังหวัดยามากาตะ โดยไปสุดที่สถานีชินโจ
ยามากาตะเป็นอีกหนึ่งจังหวัดที่น่าเที่ยวในภูมิภาคโทโฮคุ จังหวัดนี้ปกคลุมไปด้วยภูเขาน้อยใหญ่ เหมาะกับนักท่องเที่ยวสาย Hiking นอกจากนี้เนื้อวากิวโยเนซาวะและองุ่นก็ยังเป็นของขึ้นชื่อที่ไม่ว่าใครที่มาเเล้วจะพลาดไมได้เด็ดขาด
รถไฟในสายนี้มีเพียง Tsubasa เท่านั้น โดยใช้รถไฟ Shinkansen E3 Series รถ Tsubsa จะต่อพ่วงไปกับ Yamabiko จากสถานีโตเกียวก่อนจะไปเเยกสายที่สถานีฟุกุชิมะเพื่อเดินทางต่อไปสถานีชินโจ
Tsubasa สามารถทำความเร็วจากสถานีฟุกุชิมะ ถึง สถานีชินโจ ด้วยความเร็ว 130 กิโลเมตรต่อชั่วโมงเท่านั้น (เป็น Mini Shinkansen แบบเดียวกับ Akita Shinkansen)
6. Joetsu Shinkansen
โจเอ็ตสึชินคันเซ็น คือสายรถไฟที่วิ่งระหว่างโตเกียวกับนิงาตะ เมืองแห่งการพักผ่อนหย่อนใจที่เต็มไปด้วย สกีและออนเซ็นรีสอร์ต
แม้ว่าจะใช้ชื่อสายว่า “โจเอ็ตสึชินคันเซ็น” แต่รถไฟสายนี้ไม่ผ่านเมืองโจเอ็ตสึ ส่วนสายรถไฟที่ผ่านคือ Hokuriku Shinkansen
รถไฟในสายนี้ประกอบไปด้วย 1. Toki 2. Tanigawa โดยใช้รถไฟ Shinkansen E2, E4, E7 Series ปัจจุบันสามารถทำความเร็วได้สูงสุดอยู่ที่ 260 กิโลเมตรต่อชั่วโมง (E7 Series) และจะทำความเร็วได้สูงสุดที่ 275 กิโลเมตรต่อชั่วโมงในปี 2023 หลังจากโครงการพัฒนารางเส้นนี้เสร็จสมบูรณ์ (อยู่ระหว่างก่อสร้างตั้งแต่ปี 2019)
7. Kyushu Shinkansen
คิวชูชินคันเซ็น คือรถไฟสายใต้ วิ่งระหว่างเมืองฟุกุโอกะกับคาโกชิม่า ซึ่งเชื่อมต่อมาจาก Sanyo Shinkansen (Mizuho, Sakura)
รถไฟในสายนี้ประกอบไปด้วย 1. Tsubame 2. Mizuho 3. Sakura โดยใช้รถไฟ Shinkansen N800 Series สำหรับ Tsubame ทำความเร็วได้สูงสุดในเส้นทางนี้ 260 กิโลเมตรต่อชั่วโมง การเดินทางจากฮากาตะ (ฟุกุโอกะ) ถึง คาโกชิม่า ใช้เวลา 1.40 ชั่วโมง เนื่องจาก Tsubame เป็นรถไฟที่ช้าที่สุดในสายและจอดทุกสถานี)
ส่วน Mizuho และ Sakura ใช้รถไฟรุ่น Shinkansen N700-7000/8000 Series ของบริษัท Hitachi เจ้าเดียวเจ้าเดิม
8. Hokkaido Shinkansen
ฮอกไกโดชินคันเซ็น คือสายรถไฟที่เชื่อมต่อมาจาก Tohoku Shinkansen วิ่งระหว่างสถานีอาโอโมริและชินฮาโกดาเตะ
สิ่งที่น่าสนใจของรถไฟสายนี้คือการวิ่งผ่านอุโมงค์เซกัง ซึ่งเป็นอุโมงค์รถไฟลอดใต้ทะเลยาวเป็นอันดับที่ 2 ของโลก สร้างขึ้นเพื่อเชื่อมระหว่างเกาะฮอนชูกับเกาะฮอกไกโด ความยาวกว่า 53.85 กิโลเมตร (อันดับ 1 อยู่ในประเทศสวิสเซอร์แลนด์)
ภายในปี 2030 ฮอกไกโดชินคันเซ็นจะสามารถเดินทางต่อไปถึงเมืองซัปโปโรได้ ซึ่งคาดว่าจะเป็นเรื่องสะดวกสบายสำหรับนักเดินทางเป็นอย่างมาก
รถไฟสายนี้ประกอบไปด้วย 1. Hayabusa (จากโตเกียว) 2. Hayate (จากโมริโอกะ) โดยใช้รถไฟ Shinkansen E5, H5 Series
แม้ว่า Hayabusa จะสามารถทำความเร็วสูงสุดได้ถึง 320 กิโลเมตรต่อชั่วโมง เเต่เมื่อไปถึงอุโมงค์เซกัง ความเร็วจะถูกลดลงเหลือเพียง 160 กิโลเมตรต่อชั่วโมงเท่านั้นเนื่องจากติดข้อบังคับของทางการ แต่คาดว่าในอนาคตจะสามารถกลับไปทำความเร็วสูงสุดได้อีกครั้งเพื่อตอบรับกับทางรถไฟที่ต่อขยายใหม่ (ส่วนต่อขยายไปซัปโปโร)
ปัจจุบันการเดินทางจากโตเกียวไปฮาโกดาตะใช้เวลาถึง 4.40 ชั่วโมง นั่นคือสาเหตุที่ทำให้นักท่องเที่ยวเลือกใช้บริการของสายการบินเพื่อไปฮอกไกโดมากกว่า (ราคาไม่ต่างกันมากนัก ชินคันเซ็น 8,000 บาท เครื่องบิน 10,000 บาท)
9. Hokuriku Shinkansen
โฮคุริคุชินคันเซ็น หรือเป็นที่รู้จักกันว่า นากาโน่ชินคันเซ็น เชื่อมต่อระหว่างสถานีโตเกียวกับสถานีคานาซาว่า (สถานีปลายทางเคยอยู่ที่นากาโน่ก่อนขยายเส้นทางสู่คานาซาว่า)
เส้นทางนี้เป็นที่นิยมมากสำหรับนักท่องเที่ยวที่เดินทางไปจังหวัดนากาโน่ โดยจังหวัดนากาโน่มีชื่อเสียงเรื่องภูเขาที่สวยงามและมี “Hiking Destination” อยู่มากมายเช่นภูเขา Shiroumadake รวมถึง Ski Resort ที่มีชื่อเสียง และที่พลาดไม่ได้คือผลิตภัณฑ์จากเเอปเปิล เพราะนากาโน่คือจังหวัดที่ผลิตแอปเปิลมากเป็นอันดับ 2 ในประเทศรองจากจังหวัดอาโอโมริ
รถไฟสายนี้ประกอบไปด้วย 1. Kagayaki 2. Asama 3. Hakutaka 4. Tsurugi โดยใช้รถไฟ Shinkansen E7, W7 Series จากบริษัท Hitachi โดย รถ Kagayaki ที่เดินทางจากโตเกียวสู่คานาซาว่า ใช้เวลาน้อยกว่า 2.30 ชั่วโมง และทำความเร็วสูงสุดอยู่ที่ 260 กิโลเมตรต่อชั่วโมง (จอดเพียงไม่กี่สถานี)
JR PASS
สำหรับนักท่องเที่ยวที่ต้องใช้เวลาเดินทางด้วยรถไฟ โดยเฉพาะชินคันเซ็น ควรจะซื้อ JR PASS ไว้เพื่อความคุ้มค่า เพราะการเดินทางด้วยชินคันเซ็นทริปนึงมีค่าใช้จ่ายตั้งเเต่ 3,000 บาทขึ้นไป (ขึ้นอยู่กับระยะทางและรูปแบบขบวนรถ) JR PASS จะช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายได้เป็นอย่างมาก
หากเดินทางไปภูมิภาคโทโฮคุ ควรซื้อ JR EAST PASS (Tohoku area) ซึ่งสามารถใช้ได้ 5 วันแบบไม่ต้องติดต่อกัน (ภายในระยะเวลา 14 วันหลังจากรับบัตร) ราคาประมาณ 5,000 บาท
ส่วนใครที่จะเดินทางไปนากาโน่ ก็ขอแนะนำ JR EAST PASS (Nagano-Nigata area) สามารถใช้ได้ 5 วันแบบไม่ติดต่อกันเหมือนโทโฮคุ (ภายในระยะเวลา 14 วันหลังจากรับบัตร) ราคาประมาณ 4,900 บาท
หลังจากซื้อผ่านเว็บไซต์แล้ว ให้พิมพ์เอกสารเเล้วไปยื่นที่สถานีรถไฟ JR เมื่อไปถึงญี่ปุ่นก็เป็นอันเรียบร้อย
ภูมิภาคอื่นก็มี JR PASS เป็นของตัวเอง หากสนใจสามารถเลือกซื้อได้จากเว็บเอเจนซี่ท่องเที่ยวชั้นนำทั่วไป
JR PASS ทั้งสองแบบที่กล่าวมา สามารถนำไปใช้กับ Narita Express ได้เช่นกัน นับว่าคุ้มค่ามากสำหรับคนที่บินมาลงโตเกียวก่อน
เงื่อนไขการใช้บริการชินคันเซ็นเบื้องต้น
นักท่องเที่ยวสามารถซื้อตั๋วชินคันเซ็นได้ที่สถานีรถไฟหลักในเมืองนั้น ๆ โดยตั๋วจะแบ่งเป็น Reserved Seat (ระบุที่นั่ง) และ Non-Reserved Seat (ไม่ระบุที่นั่ง) โดยตั๋วแบบหลังต้องหาตู้รถไฟที่ระบุว่า Non-Reserved Seat เท่านั้นไม่สามารถไปนั่งตู้อื่นได้
ในปี 2020 นี้ ชินคันเซ็นได้มีเงื่อนไขการใช้บริการแบบใหม่เพื่อตอบรับกับ Tokyo Olympic 2020 (ล่าสุดเลื่อนไปแล้ว) ในสาย Tokaido, Sanyo, Kyushu หากนักท่องเที่ยวพกกระเป๋าเดินทางที่มีความ สูง-กว้าง-ลึก ตั้งเเต่ 160 ซ.ม. จนถึงสูงสุดที่ 250 ซ.ม. จะต้องจองที่นั่งแถวหลังสุดของขบวนซึ่งติดกับจุดเก็บกระเป๋าเท่านั้น (หากทำผิดกฎต้องจ่ายค่าปรับ 1,000 เยน)
นี่คือเรื่องราวทั้งหมดของรถไฟหัวจรวดของญี่ปุ่นอย่างชินคันเซ็น ผมเชื่อว่าใครที่เตรียมเดินทางไปญี่ปุ่น สามารถนำบทความนี้ไปประกอบกับแผนการเดินทางได้อย่างเเน่นอน
หลังจากที่เดินทางมาหลายประเทศด้วยรถไฟ ทำให้ผมได้เรียนรู้ว่า ความสนุกในการท่องเที่ยวไม่ใช่เพียงแค่ได้พบเห็นหรือถ่ายรูปสิ่งใหม่แปลกตาเท่านั้น เเต่การเดินทางที่น่าประทับใจระหว่างนั้น โดยเฉพาะการเดินทางด้วยรถไฟที่ทันสมัย จะทำให้ทริปนั้นมีแต่ความประทับใจไม่รู้ลืมให้แก่เรา
“A train may not offer the fastest route but it gives you the most memorable journey.”
ขอบคุณข้อมูลจาก https://www.jrailpass.com/
