ยังคงเป็นประเด็นร้อนในสังคม กลุ่มแท็กซี่เสนอให้ผู้โดยสารจ่ายเพิ่ม 50 บาท กรณีเรียกรถล่วงหน้า ไปสนามบินสุวรรณภูมิ หรือในชั่วโมงเร่งด่วน นอกจากนี้ยังมีแอปพลิเคชั่น Smarttaxi มาช่วยให้เรียกแท็กซี่ได้สะดวกมากยิ่งขึ้น
สิ่งเหล่านี้จะเป็นอย่างไร ? ผมจึงอยากนำข้อคิดเห็นส่วนตัวเกี่ยวกับเรื่องเศรษฐศาสตร์เบื้องต้นมาพิจารณาเล่าสู่กันฟังครับ
ว่าด้วยเรื่อง อุปสงค์ (Demand) และ อุปทาน (Supply) ที่เราได้ร่ำเรียนกันมาตั้งนานนั้น คือพื้นฐานสำคัญในระบบเศรษฐกิจทั่วโลก และการทำธุรกิจย่อมหนีไม่พ้นสิ่งเหล่านี้ เพราะสิ่งที่มีผลกระทบโดยตรงต่อความต้องการก็คือ
“ราคา”
ในมุมมองเศรษฐศาสตร์เบื้องต้นนั้น “ราคา” ของสินค้าหรือบริการ มักเป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญสำหรับการตัดสินใจซื้อสินค้าเหล่านั้น
การตั้งราคาจึงถูกใช้เพื่อสะท้อนมูลค่าของสินค้าหรือบริการออกมา ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อกำลังการซื้อของลูกค้า ถึงแม้ในมุมมองเชิงการตลาดนั้น การตั้งราคา สามารถส่งผลต่อภาพลักษณ์ (Branding & Positioning) และการวางกลยุทธ์ต่าง ๆ ได้ดี และราคานั้นถูกใช้เพื่อสะท้อนตัวตนของสินค้าหรือบริการเหล่านั้นออกมาได้เช่นกัน
แล้วถ้าแท็กซี่ขึ้นราคา จะยังมีคนใช้อยู่ไหม ?
ถ้าตอบด้วยหลักการ ราคาที่สูงขึ้น (คุณภาพสินค้า และปัจจัยอื่น ๆ คงที่) ความต้องการมักจะลดลง หากเป็นเช่นนี้จริง ในที่สุดปริมาณคนใช้จะลดน้อยลงไปเองอย่างแน่นอนครับ จึงทำให้เกิดคำถามถัดมาคือ แล้วกลุ่มผู้ใช้บริการเหล่านั้น แก้ปัญหาอย่างไร ? – ซึ่งมีหลักการง่าย ๆ นั่นก็คือ “สินค้าทดแทน” (Substitute goods)
“สินค้าทดแทน” (Substitute goods) กล่าวคือ สินค้าชนิดนี้ จะต้องให้ประโยชน์ และผลที่ตอบโจทย์ต่อลูกค้า ไม่ว่าจะเป็น รถเมล์ รถไฟฟ้า จนถึงกลุ่มธุรกิจบริการที่ใช้เทคโนโลยี เช่น Uber และ Grab ที่เป็นประเด็นถกเถียงกันอยู่ในตอนนี้ ซึ่งหมายความว่า ถ้ากลุ่มแท็กซี่พร้อมใจกันขึ้นค่าบริการ ความต้องการ (Demand) ในการใช้บริการรถแท็กซี่ก็จะลดลง ส่งผลให้ “สินค้าทดแทน” ขายดีมากยิ่งขึ้น และท้ายสุด อุปทาน (Supply) คือผู้ขับรถแท็กซี่ก็จะน้อยลงเพราะบางคนจะอยู่ไม่ได้นั่นเอง
หลักการเบื้องต้นที่กล่าวมานั้น วางอยู่บนความเชื่อที่ว่า ปัจจัยอื่น ๆ คงที่ ไม่ว่าจะเป็นคุณภาพ ความสะดวก ฯลฯ ซึ่งถ้ามองแบบนี้แล้ว ทำอย่างไรจึงจะเพิ่มยอดคนใช้บริการแท็กซี่ดีล่ะ ? – ลดราคาสิครับ รออะไร ?
ในเชิงเศรษฐศาสตร์นั้นไม่ซับซ้อนวุ่นวายครับ แต่ในแง่มุมการตลาดนั้นน่าสนใจยิ่งนัก เพราะการขายของแพงไม่จำเป็นที่จะทำให้ยอดขายคุณลดลงเสมอไปนะครับ ติดตามบทความต่อไป การตลาดราคาแพง
